JITRA NOTATAKAI (BATTLE OF JITRA)
1. Salam bahagia, bertemu lagi kita di ruangan
lipatan sejarah negara bangsa kita yang semakin lama semakin pupus ditelan
zaman dek kerana kelalaian kita menghayati erti kemerdekaan. Sekali lagi saya
faisal 9w2wbt merakamkan setinggi tinggi penghargaan jutaan terima kasih kepada
Shah Paskal kerana kesudian menerbitkan artikel ini di dalam blog yang sentiasa
mendapat perhatian dari ramai pihak pihak yang cintakan tanah air dan semangat
patriotisme yang tinggi di dalam jati diri tuan puan sekalian.
2. Artikel ini agak panjang saya huraikan mengikut
kefahaman pembacaan saya terhadap rencana rencana yang menjadi kajian oleh
pengkaji pengkaji sejarah Tanah Melayu. Artikel ini bermotifkan tentang kajian
kegagalan British mempertahankan barisan hadapan Tanah Melayu ketika itu dan
taktik kemaraan tentera Jepun ketika mengasak pertahanan paling utara tanah air
kita. Ia sepatutnya dipertahankan selama 3 bulan tetapi Jepun hanya memerlukan
3 hari sahaja untuk menawannya.
3. 4 Disember 1941, Lt. Jen Yamashita, selaku
panglima 25 pemerintahan medan tentera darat Jepun berkekuatan 25,000 anggota
telah berlepas menaiki kapal dari Vietnam menuju ke Thailand. 7 Disember 1941,
armada tersebut berpecah dan mendarat di Singgora dan Pattani. Semasa di
Singgora, pihak polis Thailand telah berjaya menghalang pendaratan tersebut dan
setelah berunding, mereka akirnya mendarat dengan selamat dan bersiap menuju ke
Tanah Melayu untuk bertempur dengan sejumlah 88,000 trup termasuk 9 dan 11
Divisyen Tentera Darat India dan 8 Div Tentera Australia.
4. Tengahhari 8 Disember 1941, Singgora di pijak
oleh Jepun. 6 Briged dan 15 Briged British bergerak ke Jitra untuk ambil
kedudukan. Mereka telah menanam periuk api dan menggali kubu kubu yang
kesemuanya di penuhi air. Maklumlah waktu tersebut merupakan musim hujan dan
hujan turun sehingga 4 hari menyebabkan persiapan tempur agak terbatas.
5. British cuba melambatkan kemaraan Jepun memasuki
sempadan dengan cara mengamalkan pre emptive strike iaitu memasuki kawasan
Thailand dan menggempur dari kawasan Thailand. Namun Jepun melalui Detachment
hadapan diketuai oleh Lt. Kol Saeki Shizuo mendapat mesej dari pasukan peninjau
udara yang telah mengugurkan mesej memberitahu bahawa pasukan ‘mechanised’
British bergerak melalui Changlun menuju ke utara.
6. Pasukan British yang menuju ke Thailand adalah
dari kompeni 1/8 Regiment Punjab yang merupakan pasukan simpanan sahaja! Waktu
itu, British juga menghantar pasukan pengebom udara bagi mengebom pasukan Jepun
yang mendarat.
Jepun tidak membalas serangan itu, hanya memastikan
kesemua anggota dan peralatan selamat mendarat. Setelah semua selamat mendarat,
barulah serangan dari Jepun dilakukan. Jepun telah menghantar 3 buah kereta
kebal sederhana (medium tank) 1 unit kereta perisai, 2 skuadron ‘mechanised
cavalry’, meriam dan 300 anggota.
7. 9 Disember 1941, Lt. Jen. Sugawara dari grup 3
Tentera Udara mengetuai 500 pesawat Jepun jenis pejuang dan pengebom yang
berpangkalan di Vietnam berlepas ke Tanah Melayu. Mereka telah menyerang semua
pengkalan udara British termasuk Alor Setar sehingga menyebabkan pengkalan itu
terpaksa ditutup dan kesemua tentera British lari bertempiaran menyelamatkan
diri.
8. Serangan ini menyebabkan bangunan terbakar dan
memberikan tekanan psikologi kepada trup 11 Divisyen yang bertanggungjawab
menjaga keselamatan pengkalan itu. Pesawat Mitsubishi Zero bukanlah saingan
pesawat Buffalo British yang amat daif. Maka, ruang udara telah dikuasai
sepenuhnya oleh Jepun.
9. Kita berbalik kepada keadaan di sempadan pula,
Lt. Kol. Saeki telah memandu sendiri kereta kebal diikuti oleh 300 anggotanya
dan bersama pasukan peninjau dan dengan gagah beraninya tidak sabar ingin
bertempur dengan British.
10 Disember 1941, Mereka bertempur buat pertama
kalinya di dalam kawasan Tanah Melayu.
10.Ketika inilah Jepun mendapat kemenangan yang
pertama! Brtitish seperti biasa melarikan diri dan berundur. Hasil dari
pertempuran ini, Jepun berjaya memiliki sebuah peta lengkap mengenai pertahanan
British di kawasan Changlun dan Jitra.
Tetapi sebelum serangan itu, serangan udara di
pengkalan Kepala Batas telah dilakukan. Sewaktu kereta kebal Saeki berada di
sempadan dan bertempur, trup yang tewas berundur dalam keadaan yang amat daif
dan bergerak berundur ke Changlun sementara itu trup di kawasan Perlis (sebelah
kiri) juga berundur ke Kodiang. Dengan ini amatlah mudah Jepun memasuki Tanah
Melayu pada 10 Disember 1941.
KUPASAN PERTAHANAN UTARA TANAH MELAYU. (KEGAGALAN
OPS MATADOR)
11.British pada mulanya hanya menumpukan kekuatan
pada 2 buah jalan yang menuju ke Thailand. Pada waktu itu, tumpuan pertahanan
terjejas kerana musim hujan dan menyebabkan kenderaan berat gagal bergerak di
atas jalan yang becak, maklumlah tiada turapan bitumen / minyak tar.
12.Oleh sebab keadaan kawasan Jitra yang rata
ratanya adalah kawasan tanah rata dan sawah padi yang bertali air, menyebabkan
kubu parit (Trenches) yang dikorek menjadi tidak sesuai untuk bertempur. Ia
dipenuhi air!. Dinding struktur kubu parit telah di cerucuk dengan batang
buluh. Tinggi dinding mencecah sehingga 6 kaki ke atas dan lebar hampir 7 kaki.
Jepun telah menganggap kubu ini sebagai ‘ JITRA LINE’.
13.Jitra Line juga di perkukuhkan dengan ‘pillbox’
dan serentak dengan pembinaan ini, semua anggota sibuk dengan latihan
persediaan Ops Matador. Semua ini berlaku pada awal Disember 1941. Panglima
Tentera Udara British di Timur Jauh Marshall Udara Brooke-Popham telah
mengizinkan Jen. A.Percivel memasuki wilayah Thailand apabila Kota Baharu
diserang. Maka Panglima Pemerintah Kor, Jen. Heath diarahkan bersiap sedia
menggerakkan trup Ops Matador.
14.British membuat tinjauan udara dan mendapati
pendaratan besar besaran Jepun di Singgora dan Pattani. Berita ini disampaikan
ke kota Baharu pada jam 0915. Pada jam 1100, barulah Percival dapat maklumat
ini di markas Malaya Command setelah kembali dari menghadiri mesyuarat Majlis
Perundangan Negeri Selat. Pembaca ingin tahu apa alasan Jen. Percivel?
15.“Apa yang berlaku antara 3 Corps dan 11 Indian
Divisyen saya tidak tahu. Tapi saya masih mempertahankan bahawa hanya ada satu
sahaja talian telefon awam yang mana kita semua menggunanya, dan khidmatnya
hanya khas untuk mereka yang mempunyai keistimewaan terhad. Ia tidak dijangka
berlaku, itu fasal la saya tidak dapat maklumat awal bro…”
Dalam masa yang sama, 11 Div yang hendak menyerang
pelabuhan Singgora diarahkan agar menyerang Jepun yang telah mendarat mudah. Ia
telah memberikan impak kepada persiapan 11 Div ini.
16.11 Disember 1941 : Jam 0800 bermula serangan
Jepun terhadap 1/14 Regimen Punjab dan mereka tewas. 2 penangkis kereta kebal
Breda di tawan Jepun. Askar Punjab seperti biasa lari lintang pukang. Kol.
Saeki memeriksa kawasan Punjab itu dan menjumpai 10 senjata berat dihala ke
arah Jepun tapi tiada yang mengoperasikannya. Beliau yakin bahawa semua askar
Punjab berlindung daripada hujan di kawasan pokok pokok getah di kiri kanan
jalan Changlun itu.
17.Kol. Saeki bertindak bijak, mengarahkan serangan
dilakukan secara berdepan melalui jalan utama dan asakan dari kiri dan kanan
jalan Changlun itu. Maka bertempiaran lagi askar Punjab menyelamatkan diri di
dalam keadaan hujan lebat itu.
Tragedi Jambatan Manggol.
18.British di bawah 15 Briged berundur ke Jitra.
Trup 6 Briged dari Perlis juga berundur. Sesampainya di Manggol, ada sebuah
jambatan merentasi sungai. Kawasan itu dijaga oleh 15 Briged dan di perintah
oleh 1 Regimen Leicester. Jambatan tersebut telah dipasang bom bagi menyekat
Jepun dari mara ke arah Jitra.
19.Apa yang terjadi ialah, 6 Briged telah diarah
berundur ke Jitra, disinilah kesilapan paling ketara British. Pertahanan
British diseberang sungai telah meletupkan jambatan itu kerana menyangka bahawa
trup yang sedang mara itu ialah Jepun. Akibatnya sejumlah pengangkut anggota,
empat laras meriam dan 7 meriam Breda terpaksa ditinggalkan di seberang sungai.
20.Banzaiiii………….Jepun terus mengasak sehingga
petang. Mereka bertempur dengan 2/9 Jats dan mula mengasak sebelah kanan.
Disamping itu, peluru cahaya dilepaskan sebagai bantuan dan tembakan bermula.
Jam 2030, kereta kebal Jepun mengasak lagi dengan bantuan spotlight besar dan
menumpaskan 1 peronda 1 Leicestershire. Dalam pada itu, 2 kereta kebal Jepun
terbakar akibat terkena peluru meriam pasukan 125 anti kereta kebal British.
21.Markas 15 Briged menerima laporan. Dikatakan
bahawa Jepun telah menduduki Bukit Jantan dan Bukit Alor. Brig Carpendale
berasa terancam dan lantas tanpa merujuk kepada Panglima Div, ia meminta
bantuan Brig Lay, Panglima 6 Briged agar dapat membantu dengan memberikan 2
kompeni dari 2/2 Refal Gurkha (simpanan). Mereka mengambil lokasi arah ke timur
dan satu lagi 2/16 Punjab di letakkan di Kelubi untuk menyokong pertahanan belakang.
22.12 Disember 1941-Tepat jam 0300, Jepun mula
menyerang kembali menerusi jalan raya utama dan mengasak sehingga ke kawasan
belakang sebelah kanan kompeni 1 Leicestershire. Jepun dapat diundurkan setelah
bantuan dari Bren Carrier diatur gerak kembali hampir waktu subuh. Hujan
mencurah curah tidak berhenti, jam menunjukkan 0600, Jepun mengarahkan satu
kompeni yang dibantu oleh kereta kebal menyerang secara berdepan di bahagian
timur jalan yang memisahkan pasukan 1 Leicestershire dan 2/9 Jats. Serangan itu
berjaya dan Jepun menawan pos pemerhati meriam. British menyerang balas tetapi
hampa.
23.Brig Carpendale lagi sekali meminta bantuan Brig
Lay 6 Briged. Ia telah diberi 1 markas briged dan 2 kompeni 1/8 Punjab. Lantas
mereka diarahkan melancarkan serangan besar besaran dengan dibantu oleh meriam
untuk merampas semula kedudukan tadi. Pasukan ini menyerang melalui kawasan
Jats yang menyangka tembakan itu dari Jepun. Serangan balas ini gagal lagi! Jam
1000 menunjukkan tewasnya British dan pegawai pemerintah juga terbunuh.
24.Pada 12 Disember, Jeneral Murray Lyon meninjau
markas Briged 15, Jam 0900 beliau diberitahu telah kehilangan 2 batalion dan
kemarahannya memuncak apabila mendapati Brig Carpendale telah mengguna
sepenuhnya kekuatan anggota sehingga kepada pasukan simpanan!. Trupnya
keletihan yang amat sangat dan hilang semangat. Lantas Jen. Murray Lyon memohon
izin Panglima Malaya Command memalui markas 3 Kor untuk berundur dari Jitra ke
kawasan Gurun dan membuat pertahanan di sana.
25.Sementara itu, di pihak Jepun pula, Mejar Jen.
Kawamura (Panglima Briged ke 9 Infantri telah membuat tinjauan di hadapan.
Beliau memerintahkan agar pegawal hadapan Infantri yang telah bertempur
berundur dan digantikan dengan Regimen 41. Arahan dikeluarkan untuk menyerang pada
waktu malam di kawasan sebelah timur jalan raya itu. Regimen 11 pula
diperintahkan menerang di sebelah barat serentak.
26.Jepun berjaya mengucar kacirkan pertahanan tengah
British dan menumpaskan kompeni Jats di sebelah kiri sehingga memaksa kompeni Jats
berundur ke tenggara kawasan. Sebelah kanan pula milik Leicestershire juga
diasak. Jam menunjukkan 1430, Jepun akhirnya bertembung dengan 2/2 Gurkha di
Sungai Bata. British menyerang balas melalui platun bergerak dari 2 East Surrey
yang dihantar oleh 6 Briged. Tindakan ini telah menyebabkan kawasan kanan
Leicestershire berjaya diselamatkan dari di kepung Jepun. Pertempuran berehat
pada jam 1500.
27.Brig. Carpendale tersedar dari lamunannya, dia
telah melakukan beberapa kesilapan. Pertahanan Jats dan Leicestershire dalam
keadan yang amat kritikal. Arahan dikeluarkan kepada Leicestershire dan Jats.
Jats ditugaskan untuk bertahan di kawasan Kelubi dan dibantu oleh kompeni
Punjab di sungai Bata. Manakala Leicestershire di arahkan untuk bertahan di
kawasan barat dan utara sungai itu. Tujuannya ialah untuk menyerang kawasan
timur pada keesokan harinya.
Cadangan Brig. Carpendale..
28.Mencadangkan Brig.Lay agar pasukan East Surreys
menyerang balas kawasan kiri dan utara Leicestershire. Ia dipersetujui oleh
Jen. Murray Lyon. Kecuali…Pasukan East Surreys di tetapkan sebagai pasukan
simpanan. Brig. Lay di arahkan mengundurkan dua kompeni East Surreys ke Kepala
Batas untuk melindungi jambatan Sungai Kedah. Setelah Leicestershire dan 2/2
Gurkha bergabung dan berundur ke kawasan pengkalan udara.
29.Ternyata Brig.Carpendale ini lidah bercabang…
lain yang dirancang, lain pula yang disuruh. Tiba tiba sahaja Brig. Carpendale
membatalkan cadangannya itu. Ia bertujuan untuk Leicestershire menumpukan
kepada tugas bertahan. Jam 1515, mereka diperintahkan berundur dari kawasan
hutan di sepanjang Sungai Jitra ke jalan raya utama dan menuju ke selatan
melalui Padang ke Sungai Bata. Disamping itu Jats juga berjaya diundurkan
kecuali pertahanan kanan mereka yang gagal dihubungi.
30.Jam 1800, Jen. Murray Lyon tiba di Tanjong Pauh,
beliau mendapat berita keadaan kelam kabut di jalan raya kerana dikatakan
bahawa kereta kebal Jepun berjaya menyeberangi Sungai Bata. Beliau tiba di
markas Divisyen jam 1830 dan satu laporan telah menantinya. Laporan mengatakan
bahawa Leicestershire telah diserang dan Jats telah di tewaskan. Dikatakan juga
Jepun telah menyerang 2/16 Punjab di Kelubi. Kajian beberapa pengkaji sejarah
mengatakan bahawa laporan ini tidak benar sama sekali.
31.Dalam pada ketika itu, 3/16 Regimen Punjab dalam
keadaan kritikal. Mereka tidak mampu bertahan lebih dari 3 hari. Jen. Murray
Lyon berpendapat mereka patut diundurkan dari Jitra. Keputusan berundur itu
dibuat pada malam itu juga ke seberang Sungai Kedah. Jam 1930, Panglima 11
Divisyen memohon permisi berundur dan membuat perlindungan di Gurun. Jam 2200
12 Disember, Jen. Murray Lyon memerintahkan agar 11 Divisyen berundur Ke Alor
Setar.
32. Pada malam itu juga semua diarahkan berundur
dari Jitra ke Alor Setar sejauh 15 batu dalam keadaan cuaca yang amat buruk
melalui jalan utama. Penunduran yang amat perit ini dirasai oleh askar askar
yang sudah hilang semangat dan keletihan. Tambahan pula mereka tidak terlatih
dan terlalu muda.
33.Dalam pada itu juga, ada pasukan yang tidak
menerima perintah berundur dan bertahan di kawasan mereka sehingga esok pagi.
Mereka terpaksa bergerak dalam pasukan kecil dan banyak kehilangan kelengkapan
perang. Ada yang berundur meredah sawah padi, paya, jalan kereta api ke Alor Setar
dan ada juga melalui pantai Kedah.
Jepun di Jitra.
34.Disember 12, 1941. Jatuhnya Jitra. Malam 12
Disember.. serbuan Jepun terhadap jambatan Sungai Bata. Ia berjaya diusir
semula oleh 2/2 Regimen Rifle Gurkha. Kemudian Gurkha ini meletupkan jambatan
itu pada jam 0200 13 Disember. Kemudian mereka berundur ke pertahanan belakang
oleh 2/9 Gurkha. Jam 0430, mereka semua berundur. Pasukan 2/6 Regimen Rifle
Gurkha inilah yang terakhir meniggalkan Jitra.
35.Subuh berlalu, Jepun menakluki Jitra. British telah
meninggalkan 50 field gun, 50 heavy machine gun, 300 trak dan kereta perisai.
Peluru dan makanan juga dirampas oleh Jepun yang mencukupi untuk satu divisyen
selama 3 bulan!. Manakala askar India seramai 3000 orang menyerah diri kepada
Detachment Saeki.
[Segmen Malaysia Chronicle]
-Shah Paskal-
Post a Comment